مقدار موثر یا rms چیست؟
در عمل وقتی با مدارهای AC کار میکنیم بیشتر به مقادیر متوسط نیاز داریم تا مقادیر لحظهای ولتاژ ، جریان و توان. به عبارت دیگر میخوایم بدونیم بعد از گذشت تعداد زیادی سیکل چه اتفاقی روی مدار می افته نه اینکه بعد از گذشتن فقط یک سیکل! یک سیکل بیشتر توی تئوری و محاسبات بدرد میخوره. پس اینجاست که یک ابزار جدید به نام مقدار موثر یا همون rms رو تعریف میکنیم.
بنابراین ولتاژ و جریان رو در فرم rms تعریف میکنیم. مقادیر rms یک مقدار از دامنه شکل موج رو به میده. دقیقتر بگیم مقدار دانه رو تقسیم بر رادیکال ۲ میکنه. و هیچ کاری با زمان، فرکانس و فاز نداره و اطلاعاتی هم از اونا به ما نمیده.
RMS چیه؟ Root Mean Square خب که چی؟
بیاید از اینجا شروع کنیم حالا ما یک شکل موج سینوسی خالص داریم، مقدار متوسط اون چقدر میشه؟.
میشه صفر!
چون نصف پریودها بالای صفر و نصف دیگه زیر صفر هستند و همدیگه رو خنثی میکنند.

پس حالا چیکار کنیم؟ از ریاضی کمک میگیریم : به توان ۲ میرسونیم.
اونوقت شکل موج کلا میره بالای محور X میشه.
خب الان مقدار متوسط چقدره؟ نصف ماکزیمم سینوسی میشه.

الان من یک جذر هم از دوطرف معادله میگیرم چرا؟ چون من متوسط سینوسی خودم رو میخوام نه سینوسی که به سمت بالا شیفت پیدا کرده…
پس الان مقدار شد چقدر؟ مقدار ماکزیمم بخش بر رادیکال ۲
نتیجه گیری مهم:
من چیکار کردم؟ اول به توان ۲ (Square)
بعد میانه اون شکل بالا رفته رو حساب کردم (Mean)
بعد شکل رو پایین آوردم با جذر گرفتن (Root)
حالا برای اینکه بهتر خونده بشه حرفای اولش رو از آخر میچینیم میشه : RMS
پس مقدار موثر موج خودمون رو از این به بعد rms خواهیم گفت.

RMS به چه دردی میخوره؟
مقدار موثر برابر با مقدار DC هستش که همون مقدار توان رو به ما میده.
- یعنی اگه دوتا مدار عین هم دارید و یکی با منبع AC کار میکنه و یکی دیگه با DC . اگه مداری که با DC کار میکنه منبع اش ۱۲ ولت باشه ، مدار دوم منبعش چقدر باید باشه تا عین همون مدار بشه؟ درسته باید RMS اون 12 ولت بشه یعنی ماکزیمم سینوسی که باید تولید کنیم ۱۲ ضربدر رادیکال ۲ خواهد بود. یعنی اگه مدارها هر کدوم یک لامپ داشته باشند در این حالت میزان روشنایی لامپ ها یکسان خواهد بود.
- یک کاربرد دیگه هم بگم: وقتی یک ولتاژ سینوسی رو با ولتمتر میخواید اندازه بگیرید؟ آخه اون بیچاره یک ولتاژی که هی میره بالا هی میاد پایین رو چطوری اندازه میگیره؟ درسته rms یا مقدار موثرش رو به شما میده برای همینه وقتی به پریز برق میزنیم ۲۲۰ ولت نشون میده در حالی که سینوسی اصلی پیکش ۳۱۱ ولت هستش.

عالی بود آقای محمد زاده من بااینکه مهندسی نمیخونم ولی برای درسم لازم داشتم وشما فوق العاده روون توضیح دادید
مهدی جان سلام
دستت درد نکنه عالی بود .سپاس
دسخوش مهندس یه نوستالوژی باحال بود
عالی بود ممنون
عالی بود 🙂
سلام جناب محمد زاده
بنده چندین سال است که برق می خوانم و تا حالا ندیده بودم کسی به این زیبایی مقدار موثر را بیان کند
انشالله موفق و پایدار باشید
عاااااااااالی بود توضیحات
استاد فنی حرفه ای الکترونیک کلی با فرمول توضیح داد بنده خدا و من هیچی نفهمیدم.اینجا راحت الان فهمیدم. ممنون
نحوه بیان خیلی مهمه (:
تشکر اقای محمد زاده
مهندس روش تدریستون خیلی باحال بود دست مریزاد
عالی
مهندس بسیار رسا و جامع و مختصر توضیح دادین ،سپاسگدارم
سلام خیلیییی خیلییییی عالی و کامل توضیح دادین
به زبون ساده بود واقعا درکش راحت بود ممنون
عالی بود
خیییییییییییلی عاااااااااااااااااااااااالی و قابل فهم توضیح دادین . ممنوووووووووووووون
عالیییییییییییییییییی بود
گل کاشتی مهدی جان…
هر جمله این مقاله می ارزه به یه جزوه بی سر و ته استادادیی که ادعای خداییشون میشه ولی خودشونم حرف خودشونو نمی فهمن…
ایشالا بازم ببینیم از این شاهکارا 3>
سلام خسته نباشید
توی مقاله اونجا که نوشتید ” اگه مداری که با DC کار میکنه منبع اش ۱۲ ولت باشه ، مدار دوم منبعش چقدر باید باشه تا عین همون مدار بشه؟ درسته باید RMS اون 12 ولت بشه یعنی ماکزیمم سینوسی که باید تولید کنیم ۱۲ ضربدر رادیکال ۲ خواهد بود. ” این درست نوشتید؟
چون rms* رادیکال 2 (1.41) میشود مقدار dc
حالا مقدار dc=12
rms رو بخواهیم مگه نباید 12 رو تقسیم بر رادیکال 2 بکنیم
با سلام و احترام
rms همون dc هستش. در سوالی که گفتید dc=12 هستش، باید اینگونه مطرح کنید که حالا ماکزیمم سینوسی چقدر باشه اگر منبع مون سینوسی هستش؟
که در این صورت ۱۲ ضربدر رایدکال ۲ ماکزیمم سینوسی منبع ac ما باید باشه.
اگر مشکلی بود بفرمایید بیشتر توضیح بدم.
من یکم گیج شدم متوسط و rms و dc رو
مگه برق شهر 220 ولت rms نیست؟
وقتی dc بشه ميشه 310 ولت
در واقع vp برق شهر 310 هست و پیک تو پیک 620 ولت
پس شما چه طوری میگید rms همون dc هستش
پاسخ خط ۱: مشکلی نیست اگر چندبار مطالعه کنید و در ذهن تون منسجم کنید یاد میگیرید.
پاسخ خط۲: بله مقدار موثر یا همون rms برق شهر خانگی ۲۲۰ ولت هستش.
پاسخ خط۳: نه دوست خوبم. اشتباه شما اینجاست. درستش اینه: وقتی ac بشه میشه ۳۱۱ ولت. نه dc. چون dc=rms اون ۲۲۰ ولت هستش.
پاسخ خط۴: بله درسته. در حالت ac. ما در dc ولتاژ پیک نداریم.
پاسخ خط۵: برای اینکه ما نمیتونیم مقدار موثر یک کمیت سینوسی رو اندازه بگیریم به خاطر همون مفهوم مقدار موثر رو معرفی میکنیم که برابر همون dc هستش. برق dc در زمان مخترع بزرگ آقای ادیسون بود. برق ac رو هم مدیون وستینگهاوس هستیم.
ما باید یه ارتباطی بین اینا پیدا کنیم. بیا اینطور در نظر بگیریم: یک لامپی داریم ۱۲ ولت بهش برق dc میدیم این برق به مقدار x گرما تولید میکنه. حالا چقدر ac بدیم که همون مقدار گرما تولید بشه؟ (اینجاست که rms وارد کار میشه.) یعنی پیک سینوسی تولیدی من چقدر باشه تا rms اون 12 باشه؟ پس اینجا دیده میشه rms همون dc هستش.
دم شما گرم عالی بود
عالی بود توضیحات
ساده و کاربردی
من هم خیلی وقت بود که این موضوع کاملا برام جا نمیفتاد
ممنون مهندس
سلام
اگر ولت متر dc را به دو سر یک منبع ac وصل کنیم مقدار rms را نشون میده یا اینکه مدام تغییر میکنه و مثبت منفی میشه؟؟!!!
سلام rms رو نشون میده
خیلی ممنون، عالی بود
عالی
سلام عالی بود ممنون
درود بی کران
مهندس عزیز انشالله موفق باشی به نظرم روش تدریس شما خاصه برای من که مهندس مکانیک بودم خیلی ملموس بود واقعا ممنون.
سلام، آقای مهندس دست مریزاد🙏🏻👏
Perfect بود…
من تا حالا یه مطلب علمی و نامحسوس برقی انقدر راحت تو ذهنم حل و مل نشده بود.
عالی تر از عالی بود ممنونم
سلام خیلی ممنون مشکلم حل شد
کاش همه استادا شما باشن
Bravooواقعا قشنگ توضیح دادین
استاد جونم عالی بود من خیلی نیاز به آموزشهای این مدلی دارم . رشته ام فیزیکه ولی کارم برق .کمکم کنید.😘😘😘😘
من ارشد برق دارم ولی خداشاهده تا الان مفهوم اش رو نمیدونستم…فقط توی محاسبات ازش استفاده میکردم…مرسی عالی بود عالیییییی
سلام
تشکر از مطلب بسیار ارزنده و خوبتون
سرکلاس مجازی نجاتم دادی همه چیز کامل بود 🤭 هر سوالی پرسید استاد توش بود😎مرسیی🤪
خیلی واضح و کاربردی توضیح دادید،متشکرم
توضیحات به زبان ساده بود.ممنون فقط اگر با فرمول باشه ممنون میشم.محاسبه مقادیر میانگین مربع شکل موج ها
سلام علیکم
وقت بخیر مهندس جان
از بس زیبا و ساده و قشنگ توضیح دادین، مهندس جان منو وادار کردین که بهتون دست مریضاد بنویسم
اگه بگم تو عمرم برای کسی نظری ننوشته بودم باور میکنید اولین نظری هست که تو اینترنت برای جنابعالی مینویسم …
از بس عالی توضیح دادین وظیفه دونستم براتون خداقوت و دست مریضاد بگم.
دست مریضاااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااااد
با آرزوی موفقیت
عالي بود واقعا مرسي
درود بر شما.عالی بود.
فوق العاده بود فوق لیسانس برق با چند مقاله و پایان نامه و دانشگاه خوب. اما واقعا تا ب الان اینقد قشنگ این مسئله برل جا نیوفتاده بود. درود بزرگوار
آقای محمدزاده مهندس عزیز ممنون از شیوایی و روانی توضیح علمیتون واقعا باعث افتخارین
خدا خیرتون بده
بنده چندین سال ارشد برق دارم ولی امروز از طریق مطلب شما فهمیدم قضیه چیه.خخخ
عالی بود.دمتون گرم
قاسم says:
فوق العاده بود فوق لیسانس برق با چند مقاله و پایان نامه و دانشگاه خوب. اما واقعا تا ب الان اینقد قشنگ این مسئله برل جا نیوفتاده بود. درود بزرگوار
قاسم says:
فوق العاده بود فوق لیسانس برق با چند مقاله و پایان نامه و دانشگاه خوب. اما واقعا تا ب الان اینقد قشنگ این مسئله برل جا نیوفتاده بود. درود بزرگوار
واقعا حرف دل منه
عالی بود
سلام مهندس از این مطالب حتما برامون تهیه کنید عالی بود ممنون
خدا خیرت بده چقد ساده گفتیش
عالی و گام به گام و به طور مفهومی توضیح داده اید. سپاس گزارم.
فوق العاده
فوق العاده
فوق العاده بود
برای منم بسیار عالی و کارساز بود . ممنون
بسیار ممنون از شما
چه بیان خوبی
دم شما گرم
خیلی عالی توضیح دادین🙏🏻🌸
واقعا عالی بود